Het hooggevoelige kind met een sterke wil

Het wordt door Elaine Aron ook wel de ‘high sensation seeker’, ofwel het extraverte hoog sensitieve kind genoemd: het hooggevoelig kind dat prikkels opzoekt.
Ik noem dit het hoog gevoelige, strong-willed kind (ofwel het hooggevoelige kind met een sterke wil, titel van mijn boek)
Waarom ik dit doe, vertel ik je in dit blog.

Tegenstrijdig? Aan de ene kant moet de broek verwisseld worden zodra er een druppel op zit en schrikt je kind van de ‘strenge’ toon van de badmeester. Aan de andere kant wil je kind van alles ondernemen en schuwt het niet om brutaal tegen je te doen, tegen je te schreeuwen en soms zelfs fysiek te worden om z’n zin te krijgen. Je kind dat snel onder de indruk is, zoekt die indrukken juist op! Je kind dat het ene moment zo intens teder en warm is, geeft je even later, gefrustreerd, een flinke duw.

Hoe valt dat nu te rijmen?

Nou, best makkelijk, eigenlijk. Tenminste: als je begrijpt hoe het zit. Hiervoor is het handig om even een uitstapje te maken naar de persoonlijkheid.
Nu zijn er veel modellen die de persoonlijkheid beschrijven. De mens heeft onnoemelijk veel eigenschappen. Gelukkig zijn veel eigenschappen met elkaar verbonden. Als je dat dan gaat onderzoeken, kom je op zo’n 4 à 5 ‘clusters’ van eigenschappen uit, die –afhankelijk van wie jij bent – in meer of midere mate bij jou ontwikkeld zijn.

Ik werk, zoals sommigen van jullie wel weten, met het model van ‘de Innerlijke Familie’ van Arienne Klijn, met wie ik intensief samenwerk. Dankzij dit persoonlijkheidsmodel zul jij over 2 minuten (na het lezen van dit blog) ook snappen waarom sommige (ongeveer 1 op de 5) hooggevoelige kinderen prikkels juist opzoeken.

Je innerlijke familie: het schildenmodel

Het model van de innerlijke familie gaat uit van 4 clusters van eigenschappen die elk mens (in min of meerdere mate) bezit: je innerlijke meisje, innerlijke jongetje, innerlijke man en innerlijke vrouw. Dus elk karakter eigenschap dat je maar kunt bedenken, valt onder één van deze innerlijke familieleden.
Bij de geboorte zijn de eigenschappen van het innerlijk meisje en het innerlijk jongetje aanwezig. De eigenschappen van de innerlijke vrouw en de innerlijke man ontwikkelen zich in de loop van de jaren. Daarbij hebben rolmodellen (dus vooral de ouders) een grote invloed. Vandaar ook, dat ik me zo op ouders richt.

Innerlijk meisje

Het overkoepelende woord voor het innerlijke meisje is ‘voelen’. Wanneer het goed gaat met het innerlijk meisje voelt zij zich ontspannen. Wanneer het minder goed gaat, voelt zij zich gespannen of zelfs overspannen. Je kunt in elke situatie kijken hoe het gaat met jouw innerlijk meisje door bij jezelf te checken hoe ontspannen je bent en of je kunt genieten van waar je op dat moment mee bezig bent. Dat geldt uiteraard ook voor je kind.
Kwaliteiten van het innerlijk meisje zijn: open, teder, puur, inlevend, dromend, sfeergevoelig, behoefte aan harmonie en verbinding, (hoog)sensitief. Schaduwkanten zijn: onzeker, angstig, prinses op de erwt, claimend, dramatisch, verdrietig.
Als deze kenmerken sterk aanwezig zijn bij je kind, dan is je kind hooggevoelig, oftewel hoogsensitief.

Het Innerlijk jongetje

Het overkoepelende woord voor je innerlijke jongetje is ‘willen’. Wanneer het goed gaat met het innerlijke jongetje, heeft hij energie. Wanneer het minder goed gaat, haakt hij af of wordt hij opstandig. Je kunt in elke situatie kijken hoe het gaat met je innerlijke jongetje door bij jezelf te checken hoeveel plezier je ergens aan beleeft. Iets wat je plezier geeft, geeft je energie. Iets wat je saai of niet leuk vindt, kost je energie.

Kwaliteiten van het innerlijke jongetje zijn: nieuwsgierig, wilskrachtig, ondernemend, enthousiast, avontuurlijk, impulsief, creatief, vrolijk, eigenzinnig. Schaduwkanten van het innerlijk jongetje zijn: ongeduldig, driftig, brutaal, dwars, afgehaakt, onrustig, roekeloos.
Als deze kenmerken sterk aanwezig zijn bij je kind, dan is je kind strong-willed.

Verschillende belangen

De belangen van de innerlijke kinderen botsen regelmatig. Als je innerlijk jongetje zin heeft om een liedje te zingen op de culturele avond, trilt je innerlijke meisje van de spanning. Na school heeft een hooggevoelig meisje erg behoefte aan ontspanning. Tegelijkertijd wil het innerlijk jongetje graag bij Clara spelen want die heeft een nieuw trampoline. Je innerlijk meisje zit fijn aan tafel te tekenen, thee met koekjes erbij. Dan komt vriend Luc langs met z’n nieuwe nerf. Leuk! Maar wat nu?

Hooggevoelig en strong-willed

Als je kind hooggevoelig is (sterk ontwikkeld innerlijk meisje), heeft je kind aan de ene kant meer dan gemiddeld behoefte aan ontspanning. Als je kind ook strong-willed is (sterk ontwikkeld innerlijk jongetje), is je kind meer dan gemiddeld nieuwsgierig, enthousiast en ondernemend. Vaak staat dan het innerlijk jongetje voorop. Ten koste van het meisje. Praktisch betekent dit dat je kind de neiging zal hebben om voor de leuke dingen te kiezen en de oplopende spanning te negeren. Totdat de spanning zich zo heeft opgebouwd, dat de ballon knapt. In de vorm van een emotionele uitbarsting. Bijvoorbeeld: braaf en leergierig op school, thuis onmogelijk.

Een kind dat strong-willed is, zal een ‘nee’ niet zonder meer accepteren. Je kind wil namelijk zelf bepalen. Dan heb je de neiging om boos te worden, of op z’n minst streng te doen. Maar een kind dat ook hooggevoelig is, voelt zich bij een strenge toon al snel onveilig. En kan dan behoorlijk overstuur raken. Het is bij een hooggevoelig kind dat ook strong-willed is daarom belangrijk om duidelijk te zijn terwijl je veilig blijft.

Gelukkig kan dat. Je moet alleen weten hoe.

(bron: Janneke van Olphen, https://gevoeligheidgrootbrengen.nl)